Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Kazimierz Dolny walczy o zwrot rzeźby Madonny

Małgorzata Szlachetka
W kazimierskiej farze na razie stoi współczesna kopia gotyckiej rzeźby. Parafia od kilkudziesięciu lat stara się o zwrot oryginału
W kazimierskiej farze na razie stoi współczesna kopia gotyckiej rzeźby. Parafia od kilkudziesięciu lat stara się o zwrot oryginału Archiwum parafii w Kazimierzu
Proboszczowie kazimierskiej fary domagają się zwrotu gotyckiej rzeźby. Muzeum Narodowe nie widzi takiej możliwości.

Figura Madonny z Jezusem na ręku została wyrzeźbiona z lipowego drewna między 1420 a 1430 rokiem. Przez wieki była ozdobą kościoła farnego w Kazimierzu Dolnym. W 1935 roku parafia pożyczyła Madonnę na wystawę do Warszawy i nie odzyskała jej do dziś.

- Na szczęście, rzeźba nie została zniszczona w wojennej zawierusze. Moi poprzednicy od końca lat 40. upominali się o jej zwrot. Bezskutecznie - ubolewa ksiądz Tomasz Lewniewski, proboszcz kościoła pw. św. Jana Chrzciciela i św. Bartłomieja Apostoła w Kazimierzu Dolnym.

Wieloletnie starania
Tuż po wojnie miejsce przechowywania Madonny było nieznane. W 1948 roku odnalazła się w wawelskiej katedrze. Od razu upomniał się o nią ówczesny proboszcz fary w Kazimierzu, ksiądz Hipolit Boratyński - interweniował m.in. u generalnego konserwatora zabytków. Bez efektu.

Rzeźby nie udało się też odzyskać Karolowi Sicińskiemu (1884-1965), wybitnemu architektowi, który przygotowywał projekt odbudowy Kazimierza Dolnego z wojennych zniszczeń oraz inwentaryzował zabytki miasteczka nad Wisłą.

Przez lata trwała wymiana dokumentów pomiędzy urzędami a kolejnymi proboszczami. Doszło do tego, że 27 marca 1965 roku Sąd Najwyższy oddalił powództwo parafii. Co dziwne, powołując się na dekret z 1946 roku o majątkach opuszczonych i poniemieckich, gdzie roszczenia „o zwrot opuszczonych ruchomości” miały być przedawnione po 5 latach.

Z Warszawy do Pekinu
Obecnie rzeźba znajduje się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie. W 2011 roku zabrakło dla niej miejsca w warszawskiej galerii stałej sztuki średniowiecznej. Po tej dacie Madonna była wypożyczana na różne wystawy. Można ją było podziwiać m.in. w Krakowie, w Madrycie i w Pekinie. Teraz znowu mają ją oglądać mieszkańcy Warszawy.

- Konserwatorzy przygotowują rzeźbę do montażu w naszej Galerii Sztuki Średniowiecznej - zapowiada Marta Dziewulska z działu komunikacji Muzeum Narodowego w Warszawie.

Nie widać szans na zwrot Madonny. Muzeum nadal powołuje się na wspomniany już wyrok z 1965 roku. - Jego kopię MNW przesłało do parafii w lutym ub. roku - zaznacza Dziewulska. W wymienionym piśmie MNW czytamy, że „brak jest podstaw prawnych” do zwrotu piętnastowiecznej rzeźby. Na swojej stronie internetowej ta placówka podaje siebie jako właściciela Pięknej Madonny z Kazimierza Dolnego.

Parafia się nie poddaje
Mieszkańcy Kazimierza nie tracą jednak nadziei na szczęśliwe zakończenie tej historii. W tym roku parafia wysłała już do resortu kultury kolejne pismo w sprawie powrotu Madonny do fary.

- Mieszkańcy Kazimierza przez wieki modlili się do Madonny, to dla nas jeden z najważniejszych zabytków - podkreśla proboszcz Tomasz Lewniewski. - Fara jest obecnie po remoncie. Jesteśmy w stanie sprostać wszelkim wymaganiom stawianym przez służby konserwatorskie - deklaruje ks. Lewniewski.

W podobnym tonie do ministra kultury napisał w swojej interpelacji poseł Krzysztof Szulowski (PiS). - Obecnie fara kazimierska, odwiedzana przez miliony turystów, posiada wszelkie warunki do prezentowania rzeźby - czytamy w interpelacji.

Temat jest znany także w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków w Lublinie.

- Zabytki powinny być eksponowane w miejscu swojej pierwotnej lokalizacji - podkreśla Dariusz Kopciowski z WUOZ w Lublinie. - Figura powinna wrócić do kazimierskiej fary - dodaje konserwator.

Na razie przy ołtarzu w Kazimierzu Dolnym stoi współczesna kopia gotyckiej rzeźby.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Niedziele handlowe mogą wrócić w 2024 roku

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na kazimierzdolny.naszemiasto.pl Nasze Miasto